Umetnost i/kao politika

POLITIÄŒNOST UMJETNOSTI U DOBA NEOLIBERALNOG CINIZMA
Razgovor s Aldom Milohnićem

Teorija koja Hoda (Beograd) i Kontrapunkt (Skoplje) u okviru projekta Raškolovano znanje (O^O) organizirali su u januaru 2011. u Kulturnom centru Magacin u Kraljevića Marka seminar i javno predavanje Alda Milohnića, sociologa i teoretičara teatra i kulture iz Ljubljane. U projekat kolektivnog samoobrazovanja u umetnosti i kulturi Raškolovano znanje, Milohnić se uključio na poziv radne grupe Umetnost i/kao politika, koja se bavi istraživanjem odnosa umetnosti i politike, kao i mogućnosti repolitizacije diskursa humanistike. Objavljujemo Milohnićeve odgovore na pitanja članova/ica naše radne grupe, koja su usledila nakon njegovog gostovanja u Beogradu.

Koliko je moguća autonomna umetnost danas, i na koji način?

Da bi uopće mogli razmišljati o “autonomnoj umjetnosti” danas moramo se najprije vratiti nekoliko koraka natrag u prošlost. Autonomna umjetnost je naime kategorija buržoaskog društva s kraja 18. stoljeća. Prije pojave prosvjetiteljstva, umjetnička produkcija bila je u funkciji dvora, aristokracije i crkve. Jačanje buržoazije donosi sa sobom i oslobađanje ondašnjeg društva od feudalnih spona i stvaranje tržišta. U tome se ogleda revolucionarna uloga buržoazije, o kojoj pišu još Marx i Engels u Komunističkom manifestu. Read more

Esej Žaka Ransijea koji nam može pomoći da shvatimo razvoj njegovih terimna i
njihovu upotrebu

Objavljeno u: Paragraph, Edinburgh, br. 28, 2005., 13-25.
Ranciere – From Politics to Aesthetics

Veoma značajna knjiga za svakog ko počinje misliti o odnosima umetnosti i politike. U ovom engleskom prevodu osim teksta “The Distribution of the Sensible”, tu je i intervju sa Ransijeom,
kao i  pogovor Slavoja Žižeka

25269184-Ranciere-Jacques-The-Politics-of-Aesthetics-the-Distribution-of-the-Sensible-2004

Film “Zombietown” engleskog režisera Marc Hawker-a iz 1995.godine
može biti zanimljiv materijal za naše polje istraživanja. Reč je o dokumentarcu prepunom haotičnih sekvenci koji ne nose neki naročiti narativ već pre služe (ili bi barem trebalo da služe) dokumentaciji stanja u Beogradu tokom čitave te 1995. god. Read more

ABSTRACT

This essay focuses on the question of otherness as crucial for discussions of culture and humanistic discourse. In developing an idea of the non-concept of the Other, it summarizes articulations of otherness in Lévinas, Lacan, Derrida, and de Man, among others. In conclusion, it addresses the institutional situation of English departments in the United States.

The phrase “humanistic discourse” sounds innocently descriptive. Nevertheless, each word begs a lot of questions. No doubt that is why the word is put in scare quotes in the description of our project. Though  “humanistic discourse” can be taken simply to designate the languages of the humanities as opposed to those of the social sciences or the natural sciences, nevertheless the word “humanistic” implies that all men and women of all nations at all times share a common essence. This essence distinguishes them from animals or inanimate objects. They are all human beings. This paper is an attempt to reflect on what follows if there is no such common essence making “us” all human beings sharing the earth together. Suppose there were no “us” that might give a definable unity and meaning to the word “humanistic”? Read more

ALL` INFINITO

ЕСЕИ ЗА МАКЕДОНСКАТА МУЗИКА[1]

Марко Коловски

ЕПИЛОГ:

ПРЕД НОВИ ПРЕДИЗВИЦИ

СОЦИЛОШКИ ДИСКУРС:

ИСКУШЕНИЈАТА НА СОВРЕМЕНОТО МАКЕДОНСКО

МУЗИЧКО ТВОРЕШТВО ДЕНЕС

Повеќе години нанaзад македонските музички творци, главно концентрирани во Сојузот на композиторите на Македонија, во различни пригоди и на различен начин се обидуваа да ја артикулираат состојбата во која се наоѓа  современото македонско музичко творештво. Read more

Translated by Olga Vuković

Any man today can lay claim
to being filmed.
Walter Benjamin    

In the concluding paragraph of his legendary essay ‘The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction’ Walter Benjamin outlines a critique of the Fascist aestheticisation of politics. His crucial, and later frequently quoted, conclusion is encapsulated in the last two sentences: “This is the situation of politics which Fascism is rendering aesthetic. Communism responds by politicising art.” Read more

Dok ti nisi rođen, roboti nisu sanjali, nisu žudjeli.

Reče robotu dječaku Davidu njegov konstruktor u filmu AI (Steven Spielberg, 2000.)

Život slika u naÅ¡e je vrijeme poduzeo odlučni zaokret: najstariji mit o stvaranju živih slika, fabrikaciji inteligentnog organizma uz pomoć umjetnih, tehničkih sredstava, sada je zahvaljujući novoj konstelaciji me­dija na brojnim različitim razinama, postalo teorijski i praktički moguće. Preklapanje genetskih i računalnih tehnologija s novim oblicima spekulativnog kapitala od kiberprostora i bioprostora (unutraÅ¡nje strukture or­ganizama) stvorilo je novu granicu za tehnologijske inovacije, prilagodbe i eksploatacije – novi oblici objek­tnosti i teritorijalnosti za nove oblike carstva. Steven Spielberg tu promjenu registrira pričajući priču o izumu jedne slike koja je, posve doslovno, “stroj koji žudi”. David, suvremeni odgovor na Pinokija, je robot dječak koji sanja i žudi, i (očigledno) ima posve razraÄ‘enu ljudsku subjektivnost. On je programiran da voli i traži ljubav, zahtjev koji postaje toliko opsesivan (on se za ljubav svoje majke takmiči sa svojim pravim ljudskim “bratom”) da je na kraju odbačen i ostaje siroče. Na pitanje, Å¡to slike žele? odgovor je u tom slučaju jasan: one žele da budu voljene, da budu “stvarne”. Read more

Raškolovano znanje – Letnja škola; Herceg Novi, 09. 08. 2010.

Fokus ovog izlaganja je razmatranje političnosti umetnosti, a ne političke umetnosti. Političnost je shvaćena kao aspekt umetničkog rada, diskursa, dela ili projekta, koji se odnosi na njegovu orijentaciju, pozicioniranje i delovanje u aktuelnoj javnoj sferi društva – prema i u njegovoj strukturi, distribuciji moći, subjektima koji ga čine ili su iz njega isključeni, “raspodelama čulnog” i ideološkim diskursima. Kako je političnost dakle neizbežan aspekt bilo kog i svakog umetničkog rada, koji ne postoji drugačije nego u javnoj društvenoj sferi, iz ove perspektive se ne govori o političkoj umetnosti, kao specifičnoj umetničkoj delatnosti zainteresovanoj za politička pitanja. U interesovanje ovog izlaganja podjednako ulaze sasvim različiti umetnički radovi. Kada kažem “podjednako ulaze u interesovanja” ne znači da ih (politički) izjednačavam, već da ih sve stavljam na isti “test”. A upravo test političnosti ne ispušta iz vida da se ona veoma razlikuje od rada do rada prema tome da li je strateška ili taktička, oportuna i servilna ili kritička i transformativna, policijska ili politička, intencionalno ugrađena u umetnički rad ili pročitana tek u njegovom suočenju sa okružujućim društvenim kontekstom.

Read more